مروری بر ساختارهای فیزیولوژیک و اختلالات دندانی سگ سانان با استفاده از رادیوگرافی و سی تی اسکن
محورهای موضوعی :
فردوس فکری
1
امیر زکیان
2
(عضو هیئت علمی)
محسن عباسی
3
(عضو هیئت علمی)
امید زهتاب ور
4
(عضو هیئت علمی)
علیرضا وجهی
5
(عضو هیئت علمی)
کلید واژه: سگ سانان, رادیوگرافی, توموگرافی رایانه ای, دندان, بیماری های پیرادندانی,
چکیده مقاله :
سگ سانان جاندارانی هترودونت و دیفیودونت بوده و به طور کلی دارای 42 دندان دائمی می باشند. امروزه توجه به اختلالات دهان و دندان در حیوانات خانگی از جایگاه ویژه ای در دامپزشکی برخوردار شده است و در راس این اختلالات می توان به عفونت های دندانی و سایر بیماری های پیرادندانی اشاره کرد. ساختار و موقعیت قرارگیری دندان ها و همچنین بیماری های پیرادندانی را می توان توسط روش های تصویربرداری تشخیصی شامل رادیوگرافی و سی تی اسکن (توموگرافی رایانه ای) بررسی کرد. رادیوگرافی یک روش موثر، ارزان قیمت، سریع و همچنین کاربردی در حین انجام عمل های جراحی می باشد در حالی که سی تی اسکن روشی عالی با کنتراست بالا برای بررسی محوطه دهانی است که امکان دست یابی به تصاویر سه بعدی در زوایا و نماهای مختلف، تصاویر دقیق و واضح از ناحیه مورد نظر حتی قبل از رخداد تغییرات بالینی مشخص را در اختیار دامپزشکان قرار داده و زمان معاینه کمتری را در مقایسه با رادیوگرافی دهان و دندان نیاز دارد. همچنین باعث تسهیل تشخیص تفریقی بیماری های مختلف می گردد. با این حال هزینه بالای و ریسک انجام آرامبخشی و بیهوشی به منظور عدم تحرک حیوان از فاکتورهای محدود کننده می باشد.
Canids are heterodont and diphyodont animals, which most of adult canids have 42 permanent teeth. Nowadays, attention to the oral and dental disorders in pets has gained a special region in veterinary medicine and on the top of these problems can be referred to dental infections and other periodontal diseases. Anatomy and positioning of teeth and periodontal diseases also could be observed by diagnostic imaging techniques included radiography and CT-scan. Radiography is an effective method for dental examination with low-cost and fast execution times and can be performed during surgery. Although, computed tomography is high contrasted method in oral cavity examination that facilitates the diagnosis of multiple disease. Precise and detailed imaging of the region of interest even before changes become clinically apparent, the reduced examination time than oral radiography, 3D imaging in different views, but expensiveness and risks associated with anesthesia may be the restrictive factors.
Konig HE, Liebich HG. Veterinary anatomy of domestic animals: Textbook and color atlas. Stuttgart, Germany: Schattauer, 2004; 397-414.
2. The natural history collections of the University of Edinburgh. Available at http://www.nhc.ed.ac.uk/index.php?%20page=493.172
3. Schwarz T, Saunders J, editors. Veterinary computed tomography. John Wiley & Sons, 2011; 296-300.
4. Gorpi, Lisa Clarke. available at http://assets.press.Princeton.edu/chapters/i13221.pdf
5. Budras KD, McCarthy PH, Fricke W, et al. Anatomy of the dog: an illustrated text. Schlütersche; 2007.
6. Holmstrom SE. Canine dental disease. Veterinary Clinics: Small Animal Practice. 1998; 28(5):1049-1056.
7. Ettinger SJ, Feldman EC, Cote E. chapter 36, Textbook of Veterinary Internal Medicine-eBook. Elsevier health sciences, 2017.
8. Campbell RD, Peralta S, Fiani N, et al. Comparing intraoral radiography and computed tomography for detecting radiographic signs of periodontitis and endodontic disease in dogs: an agreement study. Frontiers in veterinary science. 2016; 3:68.
9. Roza MR, Silva LA, Barriviera M, et al. Cone beam computed tomography and intraoral radiography for diagnosis of dental abnormalities in dogs and cats. Journal of veterinary science. 2011; 12(4):387-92.
10. Wisner E, Zwingenberger A. Atlas of small animal CT and MRI. John Wiley & Sons, 2015; 113-131.
11. Schweda MC, Hassan J, Böhler A, et al. The role of computed tomography in the
12. assessment of dental disease in 66 guinea pigs. Veterinary Record. 2014; vetrec-2012.
13. Shabestari L, Taylor GN, Angus W. Dental eruption pattern of the beagle. Journal of dental research. 1967; 46(1):276-8.
14. An NSF Digital Library at UT. Available at http://digimorph.org
15. فکری فردوس. مطالعه رادیوگرافی و سی تی اسکن ساختار های آناتومیکی طبیعی ناحیه جمجمه در روباه معمولی ( Vulpes vulpes )، پایان نامه جهت دریافت درجه دکتری حرفه ای دامپزشکی. دانشگاه لرستان، 1398.