پرولپس رحم در مادیان: اتیولوژی – اقدامات درمانی – پیش آگهی
محورهای موضوعی : علوم جراحی دامپزشکی شامل جراحی های بافت های سخت و نرم
1 - گروه علوم درمانگاهی، آموزشکده دامپزشکی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
کلید واژه: سخت زایی, جفت ماندگی, تنسموس, سقط, مرگ بدون درد,
چکیده مقاله :
زمینه و نوع مطالعه: مطالعهی مروری در مبحث پرولپس رحم مادیان
هدف: شناخت عوامل موثر بر بروز پرولپس رحم و راهکارهای درمانی مناسب آن
روش کار : مطالعه ی مروری با استفاده از منابع منتشر شده در زمینهی پرولپس رحم مادیان در مجلات و همایش‌های معتبر ملی و بین‌المللی
نتایج : پرولپس رحم در واقع همان بیرون زدهگی رحم است که عمدتاً در مرحلهی سوم زایمان ولی به صورت نادر در مادیان رخ می‌دهد. عوامل مختلفی مانند سخت زایی، جفت ماندگی و سقط در بروز این پدیده نقش موثری دارند. اینکه رحم چه مدت زمانی دچار پرولپس شده، چه میزان آلودگی و جراحت وجود دارد و در نهایت شرایط جسمانی حیوان چگونه است، همگی در میزان موفقیت و پیش آگهی درمان آن تاثیرگذار است. اگرچه در سایر حیوانات بحث جراحی و برداشت رحم می‌تواند به عنوان یکی از راهکارهای درمانی محسوب شود، اما این روش در مادیان مطرح نیست و بسته به شرایط رحم و حیوان شیوهی جا زدن آن پس از انجام پاکسازی و ترمیم جراحات احتمالی آن منطقیتر است. بهترین شیوهی درمان بعد از مقیدسازی حیوان و استفاده از ضد درد، آرامبخشی و بی‌حسی اپیدورال سپس پاکسازی رحم و مدیریت جراحات آن و در نهایت اصلاح و جا زدن رحم می باشد. جهت جلوگیری از عود مجدد، دامپزشک باید نسبت به مدیریت درد و زورپیچ حیوان و کوچکتر کردن طول فرج اقدام کند.
نتیجه گیری: با توجه به گزارشات مختلف در مورد این عارضه و درمان‌های انجام شده، می‌توان نتیجه گرفت در صورتی که در کوتاه‌ترین زمان ممکن درمان آغاز شود و نیز هر چقدر که بتوان آلودگی، جراحات، درد و زورپیچ حیوان را به بهترین شکل ممکن مدیریت کرد، می‌توان انتظار نتیجه مطلوب را داشت. گرچه گاهی شرایط به گونه‌ای است که به دلیل جراحات و خونریزی غیر قابل کنترل، شرایط عمومی وخیم حیوان و عود مجدد توده راهی جز مرگ بدون درد باقی نمی‌ماند.
Background: A review study on mare uterine prolapse
Objectives: Understanding the factors affecting the occurrence of uterine prolapse and its appropriate treatment strategies
Methods: A review study using published sources on mare uterine prolapse in reputable national and international journals and conferences.
Results: Uterine prolapse is actually the protrusion of the uterus, which mainly occurs in the third stage of parturition, but rarely in mares. various factors such as dystocia, retained placenta, and abortion play an important role in the occurrence of this phenomenon. how long the uterus has been prolapsed, the extent of infection and injury, and ultimately the animal's physical condition all affect the success and prognosis of its treatment. although in other animals, surgery and removal of the uterus can be considered as a treatment option, this method is not considered in mares, and depending on the condition of the uterus and the animal, it is more logical to replace it after cleaning and repairing any possible injuries. the best treatment is to restrain the animal and use analgesics, sedation, and epidural anesthesia, then clean the uterus and manage its injuries, and finally repair and reposition the uterus. to prevent recurrence, the veterinarian should manage the animal's pain and straining and reduce the length of the vulva.
Conclusion: According to various reports about this condition and the treatments performed, it can be concluded that if treatment is started as soon as possible and as much as possible to manage the infection, injuries, pain, and strain of the animal in the best possible way, the desired result can be expected. however, sometimes the situation is such that due to uncontrollable injuries and bleeding, the animal's poor general condition, and recurrence of the mass, there is no other option but euthanasia.
1. Spirito MA, Sprayberry KA. Uterine prolapse. In: McKinnon AO, ed. Equine Reproduction. 2nd ed. Blackwell; 2011: 2431–2434.
2. Farjanikish G, Sookhthezari A, Raisi A. Surgical treatment of uterine prolapse in a mare: clinical report. Iran J Vet Surg. 2016;11(2): 53-56. https://doi.org/ 20.1001.1.20083033.2017.11.2.8.1
3. Cetin H, Gurgoze SY. Uterine prolapse in a purebred Arabian mare: a case report. Vet Med-Czech. 2004;49(12):473-475. https://doi.org/ 10.17221/5742-VETMED
4. Weber R, Hospes R, Wehrend A. 2018. Causes of abortion in horses-overview of the literature and own evaluations. Tierarztl Prax Ausgabe G Grosstiere Nutztiere. 2018;46(1):35–42. https://doi.org/10.15653/tpg-170517
5. Drost M, Thomas P, Seguin B, Troedsson M. Uterine prolapse. In: Large Animal Internal Medicine:Smith B, Saunders St; 2002
6. Frazer GS, Embertson R, Perkins NR. Complications of late gestation in the mare. Equine Vet. Educ. 1997;9:306–311. https://doi.org/10.1111/j.2042-3292.2002.tb01789.x
7. Frazer GS, Perkins NR, Embertson RM. Normal parturition and evaluation of the mare in dystocia. Equine Vet Educ. 1999;11:41–46. https://doi.org/10.1111/j.2042 3292.1999.tb00918.x
8. Vincze B, Baska F, Szenci O. Transabdominal ultrasonographic evaluation of fetal well- being in the late-term mare and cow. Acta Vet Hung. 2014;62:439-451. https://doi.org/10.1556/avet.2014.018
9. Bazzano M, Giannetto C, Fazio F, Marafiotti S, Giudice E, Piccione G. Hemostatic profile during late pregnancy and early postpartum period in mares. Theriogenology. 2014;81:639-643. https://doi.org/10.1016/j.theriogenology.2013.12.003Get rights and content
10. Steel CM, Gibson KT. Colic in the pregnant and periparturient mare . Equine Vet Educ. 2002;5:5-15 . https://doi.org/10.1111/j.2042-3292.2001.tb01896.x
11. Agerholm JS, Klas EM, Damborg P, Borel N, Pedersen HG, Christoffersen M. A diagnostic survey of aborted equine fetuses and stillborn premature foals in Denmark. Front. Vet. Sci. 2021;8:740621. https://doi.org/10.3389/fvets.2021.740621
12. Finan SA, McKinnon AO. (2015). Postpartum complications in broodmares. Robinson’s Current Therapy in Equine Medicine. 2015;670-672.
13. Causey R, Ruksznis D, Miles R. Field management of equine uterine prolapse in a Thoroughbred mare. Equine vet. Educ. 2007;19(5):254 259. https://doi.org/10.2746/095777307X208348
14. Javsicas LH, Giguere S, Freeman DE, Rodgerson DH, Slovis NM. Comparison of Surgical and Medical Treatment of 49 Postpartum Mares with Presumptive or Confirmed Uterine Tears. Vet Surg. 2010;39:254-260. https://doi.org/10.1111/j.1532-950X.2010.00645.x
15. Vivek C, Raghuvanshi P . Obstetrical and surgical management of gravid uterine prolapse in a thoroughbred mare - A Case Report. Intas Polivet. 2009;10(1):113-115. https://doi.org/10.5555/20103022199
16. Hewes CA, Johnson AK, Kivrtt LE, Stewart AJ, Weisman JL. Uterine prolapse in a mare, leading to systemic inflammatory response syndrome, septic shock and death. Equ Vet Edu. 2011;23(6):273-278. https://doi.org/10.1111/j.2042-3292.2010.00145.x
17. Story M, Samper JC, Pycock JF, McKinnon AO, Saunders St.: prefoaling and postfoaling complications. In: Current Therapy in Equine Reproduction, 1st edn. 2007; Chapter 65:p 458. https://doi.org/10.1016/b978-0-7216-0252-3.50069-2
18. Alamaary M, Ali A. Abortion and uterine prolapse in a thoroughbred mare with twin pregnancy: Clinical laboratory findings and treatment approach. J of Equ Sci. 2020;31(4):95-99. https://doi.org/10.1294/jes.31.95
19. Yaliwal R, Hanjagi G, Shiragur S, Pujeri S, Patil N, Bhoosanur S. Table sugar and salt for the reduction of incarcerated prolapse with vescical calculi - A case report. The J Med Res. 2020;6(6):268-270. https://doi.org/ 10.31254/jmr.2020.6601
20. Schambourg MA, Spriet M, Piccot C, Vaillancourt D. Idiopathic prolapse of 1 uterine horn in a yearling filly. CanVet J. 2004;45:602-604. . https://doi.org/ 33985806