فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تشخیص آزمایشگاهی اختلالات مرتبط با متابولیسم آهن در سگ و گربه
معصومه معصومی ورکی مهدیه زعیمیآهن یکی از عناصر ضروری برای حیات اغلب موجودات زنده میباشد. اختلال در تنظیم میزان آهن بدن می‌تواند منجر به بروز تظاهرات بالینی مختلف گردد. اختلالات مرتبط با متابولیسم آهن در پستانداران شامل آنمی فقر آهن، آنمی بر اثر بیماریهای مزمن و سرباری آهن یا هماکروماتوز میباشد. م چکیده کاملآهن یکی از عناصر ضروری برای حیات اغلب موجودات زنده میباشد. اختلال در تنظیم میزان آهن بدن می‌تواند منجر به بروز تظاهرات بالینی مختلف گردد. اختلالات مرتبط با متابولیسم آهن در پستانداران شامل آنمی فقر آهن، آنمی بر اثر بیماریهای مزمن و سرباری آهن یا هماکروماتوز میباشد. مطالعه حاضر به طور خلاصه به متابولیسم آهن در دامهای کوچک، اختلالات مرتبط با آن و همچنین روشهای ارزیابی وضعیت آهن بدن پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - غدد آدرنال، بیماریهای و روشهای تشخیص آزمایشگاهی در دام کوچک
غدد فوق کلیه از اندامهای درون ریز مهم در بدن دامهای کوچک هستند که اختلالات مترتبط بتا عملکترد آنهتا بته دلیتل عتدم تشخیص به موقع در بیشتر موارد خسارات جبران ناپذیر و یا مرگ حیوان را به دنبال دارد. ساختار بافتی این غدد منحصر بته فترد است و بخشهای قشری و داخلی این غدد ه چکیده کاملغدد فوق کلیه از اندامهای درون ریز مهم در بدن دامهای کوچک هستند که اختلالات مترتبط بتا عملکترد آنهتا بته دلیتل عتدم تشخیص به موقع در بیشتر موارد خسارات جبران ناپذیر و یا مرگ حیوان را به دنبال دارد. ساختار بافتی این غدد منحصر بته فترد است و بخشهای قشری و داخلی این غدد هر کدام مسئول ترشح هورمونهای مهمی در بدن دامها میباشد. بیماریهای عملکردی مهم در میان بیماریهای غدد فوق کلیه در دامهای کوچک را میتوان در دو دسته تقسیم بندی کرد. دسته اول بیماریهای ناشتی از پرکاری و افزایش بیش از حد معمول هورمونهای غدد فوق کلیه هستند که به نامهای هایپرآدرنوکورتیسیسم یا ستندرم/بیماری کوشینگ شناخته میشوند و دسته دیگر بیماریهای ناشی از کمکاری غدد فوق کلیه هستند که به نامهای هایپوآدرنوکورتیسیستم یا سندرم/بیماری آدیسون شناخته میشوند. بیماری کوشینگ در سگهای مسن و موش خرما شایع است اما به ندرت در گربتههتا رخ میدهد. پر ادراری، پرنوشی، بیحالی، شکم متسع و آویزان و مو ریختگی از جمله شایعترین علائتم بتالینی کوشتینگ هستتند. لوکوگرام استرس )شامل نوتروفیلی، لنفوپنی، ائوزنوپنی و مونوسیتوز( همراه با افزایش آلکالین فسفاتاز و کاهش وزن مخصوص ادرار 1( مهمترین یافتههای آزمایشگاهی کوشینگ هستند که در تشخیص آن کمک کننده خواهند بتود. افتزایش نستبت / )کمتر از 020 کورتیزول به کراتینین ادرار در سگی که علائم بالینی و آزمایشگاهی مرتبط با کوشینگ را نشان میدهد، احتمال وجتود بیمتاری را تقویت مینماید. در چنین مواردی جهت تشخیص قطعی بیماری میتوان از آزمایش سرکوب دگزامتازون با دوز پایین و یا آزمتایش خون یا آزمتایش سترکوب ACTH استفاده کرد. در صورت تشخیص قطعی کوشینگ، در مرحله بعد با اندازهگیری ACTH تحریک دگزامتازون با دوز بالا میتوان نوع کوشینگ )وابسته به هیپوفیز یا وابستته بته آدرنتال( را نیتز تعیتین نمتود. آدیستون معمتولا در 3 ساله( و با علائم بالینی از قبیل بیحالی، ضعف، استفراغ، اسهال، درد شکمی و بیاشتهایی به دلیل - سگهای جوان تا میانسال ) 6 کمبود گلوکوکورتیکوئیدها و برادیکاردی، میکروکاردی، کاهش فشار خون، پرادراری و پرنوشی به دلیل کمبود مینرالوکورتیکوئیدها رخ میدهد. مشاهده یافتههای آزمایشگاهی از قبیل ازتمی، کاهش وزن مخصوص ادرار، عدم وجتود لوکتوگرام استترس و بته ویتژه تغییرات الکترولیتهای خون )کاهش سدیم، افزایش پتاسم و نسبت سدیم به پتاسم خون کمتر از 23 احتمتال وجتود آدیستون راتقویت میکند. در چنین مواردی با اندازهگیری غلظت کورتیزول خون و یا آزمایش تحریک ACTH میتوان وجود بیماری را تائید ACTH نمود و در مرحله بعد با اندازهگیری غلظت خون نوع آن (وابسته به هیپوفیز یا وابسته به آدرنال) را تعیین نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تشخیص آزمایشگاهی بیماریهای کبد در دامهای کوچک
صبا احمدی مرتضی حسن آبادی مهرداد مهریامروزه تشخیص دقیق بیماریهای کبدی نیازمند به کارگیری روشهای مختلف تشخیصی و پاراکلینیکی است. از گذشته تشخیص دقیق بیماریهای کبدی چالشی جدی در طب انسان و حیوان بوده است. روشهای بیوشیمی بالینی به عنوان بخش مهمی از روشهای تشخیصی بیماریهای کبدی مطرح است. ارزیابی عملکرد ک چکیده کاملامروزه تشخیص دقیق بیماریهای کبدی نیازمند به کارگیری روشهای مختلف تشخیصی و پاراکلینیکی است. از گذشته تشخیص دقیق بیماریهای کبدی چالشی جدی در طب انسان و حیوان بوده است. روشهای بیوشیمی بالینی به عنوان بخش مهمی از روشهای تشخیصی بیماریهای کبدی مطرح است. ارزیابی عملکرد کبد از طریق اندازهگیری متغیر‌های مرتبط با فعالیت ترشحی کبد، اعمال متابولیسمی و اندازهگیری فعالیت‌های آنزیم‌های کبدی صورت میگیرد. متاسفانه به علت ظرفیت کارکردی بالای کبد نشانه‌های مرتبط با با بیماریهای کبدی زمانی ظاهر میشود که بخش عمده‌ای از بافت کبد آسیب دیده باشد. لذا به کارگیری روشهای آزمایشگاهی حساس و در عین حال اختصاصی می‌تواند کمک شایانی در تشخیص به هنگام بیماریهای کبدی داشته باشد. در حال حاضر تقریبا هیچ یک از آزمایشهای موجود از ویژگی‌های یاد شده برخوردار نیستند. به نظر می‌رسد استفاده از سایر روشهای تشخیصی اعم از سونوگرافی، سیتولوژی و ... رویکرد مناسبی در جهت تشخیص بیماریهای کبدی باشد. مقاله حاضر تلاشی در جهت به کارگیری صحیح آزمایشهای عملکردی کبد در تشخیص بیماریهای کبد است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تشخیص آزمایشگاهی بیماریهای کلیه در دامهای کوچک
مرتضی حسن آبادی صبا احمدی مهرداد مهریتستهای متداول برای ارزیابی عملکرد کلیه شامل اندازه گیری اوره و کراتینین میباشد که البته مارکرهای غیر مستقیم برای تعیین GFR مثل Cystatin C و Symmetrical Dimethyl Arginine در حال گسترش هستند. با استفاده از این تستها میتوان به وقوع ازوتمی در بیمار پی برد. در قدم بعدی ب چکیده کاملتستهای متداول برای ارزیابی عملکرد کلیه شامل اندازه گیری اوره و کراتینین میباشد که البته مارکرهای غیر مستقیم برای تعیین GFR مثل Cystatin C و Symmetrical Dimethyl Arginine در حال گسترش هستند. با استفاده از این تستها میتوان به وقوع ازوتمی در بیمار پی برد. در قدم بعدی برای تشخیص و درمان باید ازوتمی را در یکی از گروههای پیش کلیوی، کلیوی و پس کلیوی طبقه بندی کرد. در بیماریهای کلیوی قدم بعدی در جهت اطلاع از پیش آگهی طبقه بندی اختلال و نارسایی به حاد و مزمن است. تشخیص بیماری حاد از مزمن براساس تاریخچه مریض و معاینه فیزیکی انجام میشود. کاهش وزن و کم خونی غیر جبرانی ممکن است از نشانه‌های بیماران مبتلا به CKD باشد. آزمایش مفید دیگر در جهت اطلاع از وضعیت عملکرد کلیهها و مجاری ادرارای آنالیز کامل ادرار است. آزمایش ادرار کامل اطلاعات ارزشمندی در مورد ازوتمی و دلایل آن میدهد. آزمایشات تکمیلی دیگری نیز جهت تشخیص نارسایی کلیه مثل اندازهگیری فسفر، کلسیم، پتاسیم، وضعیت اسید و باز، کلسترول، آلبومین ادرار، نسبت GGT به کراتینین ادرار وجود دارند. دستهای از مارکرها هم در جهت تشخیص زود هنگام بیماریهای کلیوی در حال پژوهش و تجاری سازی میباشند اما هنوز کاربرد بالینی پیدا نکردهاند. از جمله این بیومارکرها میتوان به Cystatin C ، Kidney injury molecule،Neutrophil gelatinase-associated Lipocalin اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - یافته های آزمایشگاهی پانکراتیت حاد در سگ و گربه
نیلوفر عابدی مهدیه زعیمیپانکراتیت شایعترین بیماری بخش اگزوکرین پانکراس در سگ و گربه است. پانکراتیت بیماری التهابی حاد است که با نکروز و ادم مشخص میشود. فعال شدن زود هنگام تریپسین در سلولهای آسینی پانکراس منجر به بروز آبشاری از واکنشهایی میشود که به آسیب و هضم بافت پانکراس ختم میگردد. علا چکیده کاملپانکراتیت شایعترین بیماری بخش اگزوکرین پانکراس در سگ و گربه است. پانکراتیت بیماری التهابی حاد است که با نکروز و ادم مشخص میشود. فعال شدن زود هنگام تریپسین در سلولهای آسینی پانکراس منجر به بروز آبشاری از واکنشهایی میشود که به آسیب و هضم بافت پانکراس ختم میگردد. علایم بالینی در سگها و گربههای مبتلا غیر اختصاصی است. سگها اغلب علایم گوارشی را بروز میدهند در حالیکه بیاشتهایی و بیحالی از یافتههای متداول پانکراتیت حاد در گربهها میباشد. پانکراتیت حاد ممکن است شوک قلبی عروقی، انعقاد داخل عروقی منتشر، یا از کار افتادن چندین عضو و مرگ را نشان دهند. تشخیص پانکراتیت حاد در سگ و گربه دشوار است. روشهای تشخیصی متعددی در طی سالیان گذشته برای تشخیص پانکراتیت مطرح شده است که اکثر آنها به دلیل عملکرد ضعیف، در دسترس نبودن و یا تهاجمی بودن قابل استفاده نیستند. روشهای تصویربرداری متعددی نیز استفاده میشود که به جز اولتراسونوگرافی هیچکدام برای تشخیص پانکراتیت کاربردی نیستند. تستهای آزمایشگاهی متعددی شامل اندازهگیری فاکتورهای هماتولوژی و بیوشیمیایی وجود دارد که متاسفانه اختصاصی پانکراتیت نمیباشد و تنها در رد سایر بیماریها کمک کننده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تستهای تشخیصی اختصاصیتر بیماری پانکراتیت حاد در دامهای کوچک است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - دیابت ملیتوس: تشخیص و یافتههای آزمایشگاهی در سگ و گربه
دیابت ملیتوس یک هیپرگلیسمی پایدار ناشی از کاهش تولید یا اختلال در فعالیت انسولین است. تقریبا تمام دامهای اهلی و 0 درصد است. دیابت /43-1/ 0 و 2 /3-0/ آزمایشگاهی به دیابت مبتلا میشوند. شیوع دیابت در سگها و گربهها به ترتیب 6 ملیتوس در سگها بیشتر در مادههای بالغ یا مسن رخ چکیده کاملدیابت ملیتوس یک هیپرگلیسمی پایدار ناشی از کاهش تولید یا اختلال در فعالیت انسولین است. تقریبا تمام دامهای اهلی و 0 درصد است. دیابت /43-1/ 0 و 2 /3-0/ آزمایشگاهی به دیابت مبتلا میشوند. شیوع دیابت در سگها و گربهها به ترتیب 6 ملیتوس در سگها بیشتر در مادههای بالغ یا مسن رخ میدهد، در حالیکه گربههای نر بیشتر از گربههای ماده به این بیماری مبتلا میشوند. چهار علامت بالینی مشخص دیابت ملیتوس پرادراری، پرنوشی، پرخوری و کاهش وزن هستند. در برخی سگها و گربههای مبتلا عوارض شدید دیابت از قبیل کتواسیدوز یا هیپراسمولالیتی رخ میدهد که در این موارد علائم بالینی همچون بیحالی، کاهش مصرف آب و استفراغ دیده میشود. تشخیص دیابت ملیتوس بر اساس علائم بالینی، هیپرگلیسمی پایدار و گلوکزاوری صورت میگیرد. به منظور مستند نمودن دیابت ملیتوس نیاز به اندازهگیری مکرر گلوکز خون وجود دارد. البته در صورتیکه در یک نمونه خون و ادرار هیپرگلیسمی همراه با کتونمی، گلوکزاوری و کتوناوری وجود داشته باشد. و )Fructosamine( احتمال وجود دیابت ملیتوس بسیار زیاد است. آزمایشهای دیگری از قبیل اندازهگیری فروکتوز آمین )Glucose tolerance tests( و آزمایشهای تحمل گلوکز )Glycated hemoglobin, GHb( هموگلوبین گلیکوزیله خون نیز برای تائید یا رد بیماری کمک کننده خواهند بود. در صورتیکه نیاز به تجویز انسولین جهت درمان بیماری وجود دارد، در جهت تعیین نوع و دوز مناسب انسولین استفاده )Serial glucose curve( شروع درمان می توان از منحنی سریالی گلوکز نمود. با گذشت مدت زمانی مشخصی از شروع درمان، برای بررسی روند پاس به درمان و کنترل بیماری در کنار توجه به علائم بالینی و وضعیت عمومی ادرار میتوان از آزمایشهای اندازهگیری گلوکز خون و ادرار، فروکتوز آمین و هموگلوبین گلیکوزیله خون استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - غده تیروئید: بیماریها و روشهای تشخیص آزمایشگاهی در دام کوچک
مائده قاری نیلوفر عابدی محمد حیدرپوربیماریهای غده تیروئید جز شایعترین اختلالهای غدد درون ریز هستند. کم¬کاری تیروئید در سگ¬ها شایع است در گربهبه ندرت رخ می¬دهد. پرکاری یکی از بیماریهای رایج در گربهها و غیر رایج در سگها است. کمکاری تیروئید اغلب در سگ¬های میانسال تا پیر با علائم بالینی از قبیل افزایش چکیده کاملبیماریهای غده تیروئید جز شایعترین اختلالهای غدد درون ریز هستند. کم¬کاری تیروئید در سگ¬ها شایع است در گربهبه ندرت رخ می¬دهد. پرکاری یکی از بیماریهای رایج در گربهها و غیر رایج در سگها است. کمکاری تیروئید اغلب در سگ¬های میانسال تا پیر با علائم بالینی از قبیل افزایش وزن و چاقی، بیحالی، پوشش مویی نامناسب، عدم تحمل سرما و جستجوی مکانهای گرم، ناباروری، موریختگی غیر شورهای و هیپرپیگمنتاسیون در محل موریختگیها رخ میدهد. یافتههای آزمایشگاهی این بیماری می‌تواند شامل کمخونی ملایم، افزایش آنزیم‌های کبدی و آنزیم کراتین کیناز باشد. افزایش تریگلیسریدها و لیپیدهای خون در بیشتر بیماران رخ میدهد. افزایش کلسترول خون در بیش از 80 درصد سگهای مبتلا دیده میشود و اگر بیشتر از 500 میلیگرم در دسیلیتر باشد احتمال وجود کمکاری تیروئید را تقویت میکند. اندازهگیری غلظت پایه T4 تام خون (Total T4, TT4) باید به عنوان اولبن آزمایش تشخیصی در هنگامیکه کمکاری تیروئید تشخیص داده میشود، انجام شود. است اما در 20 درصد سگها بدون کمکاری تیروئید نیز ممکن است TT4 کاهش یابد. همچنین در 10 درصد سگهای مبتلا به کمکاری تیروئید ممکن است TT4 در محدوده نرمال باشد. بنابراین اندازهگیری غلظت fT4 و یا TSH مهم است. در موارد چالش برانگیز ممکن است نیاز به روشهای تشخیصی دقیقتر مانند تکرار آزمایشها در 4 هفته و یا انجام آزمایشهای تحریک TSH یا TRH باشد. پرکاری تیروئید شایعترین اختلال غدد درونریز در گربه¬ها است. بیشفعالی، کاهش وزن و پلی¬فاژی فراوانترین علایم بالینی در گربههای مبتلا میانسال تا مسن هستند. افزایش در یک یا چند آنزیم کبدی، ازتمی، افزایش فسفر خون و اریتروسیتوز پایدارترین یافتههای آزمایشگاهی در گربههایی با پرکاری تیروئید هستند. اگر گربهای برخی علائم بالینی و آزمایشگاهی غیر طبیعی پرکاری تیروئید و افزایش TT4 داشت برای تشخیص بیماری کافی است و نیازی به اندازهگیری fT4 و سایر آزمایشها نیست. هرگاه گربها¬ی علائم بالینی و آزمایشگاهی متناقض داشت، جهت تشخیص پرکاری تیروئید، سایر آزمایشهای اندوکرین مانند تکرار TT4 یک تا دو هفته بعد، اندازهگیری fT4، آزمایش سرکوب T3 و آزمایش تحریک TSH یا TRH باید انجام شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بیومارکرهای تشخیص آسیب عضلات اسکلتی و میوکارد در دامهای کوچک
مائده قاری مهدیه زعیمیآسیبهای عضلانی در دامهای کوچک می‌تواند به دو صورت ارثی و یا اکتسابی و با واسطه عوامل مختلفی نظیر عوامل عفونی، داروها، توکسینها، سیستم ایمنی، اختلالات اندوکرین و متابولیک بروز یابد. انجام تستهای هماتولوژی، بیوشیمیایی، ایمنولوژی، مولکولی، پاتولوژی و غیره جهت تشخیص و م چکیده کاملآسیبهای عضلانی در دامهای کوچک می‌تواند به دو صورت ارثی و یا اکتسابی و با واسطه عوامل مختلفی نظیر عوامل عفونی، داروها، توکسینها، سیستم ایمنی، اختلالات اندوکرین و متابولیک بروز یابد. انجام تستهای هماتولوژی، بیوشیمیایی، ایمنولوژی، مولکولی، پاتولوژی و غیره جهت تشخیص و مانیتورینگ این بیماریها پیشنهاد میگردد. از جمله تستهای بیوشیمیایی میتوان به اندازهگیری فعالیت سرمی آنزیم‌های آسپارتات آمینوترنسفراز، لاکتات دهیدروژناز، کراتینین کیناز و غلظت سرمی لاکتات، میوگلوبین، تروپونینها، ناتریورتیک پپتیدها و غیره اشاره نمود. هدف از مطالعه حاضر، معرفی بیومارکرهایی است که امروزه در تشخیص آسیب عضلات اسکلتی و میوکارد در دامهای کوچک مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین اطلاعاتی در ارتباط با ساختار، عملکرد، متابولیسم، مقادیر مرجع و کاربرد این بیومارکرها ارائه میشود تا با انتخاب مناسب بیومارکر درک بهتری از وضعیت سلامت عضلات اسکلتی و میوکارد حاصل گردد. پرونده مقاله